آیا باورهای دینی باعت کاهش اضطراب می شوند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ در تعالیم حیات بخش اسلام «ایمان به خدا» اصلی ترین عامل برای رسیدن به قلة آرامش و غلبه بر اضطراب محسوب می شود. حضرت علی«ع» در این باره می فرمایند: الایمان امان: ایمان یعنی امنیت و آرامش.

زندگی بشر همواره با فراز و فرودها، خوشی ها و کامیابی و شکست ها و ناکامی ها همراه است. بدیهی است که آدمی باید با رنج ها و مصایب دست و پنجه نرم و تلخی ها را به شیرینی ها مبدل کند. برخی از حوادث جهان مثل پیری قابل پیشگیری نیستند و انسان خواه ناخواه به سوی پیری گام برمی دارد و ناتوانی، ضعف و سایر عوارض چهرة زندگی او را دگرگون می سازد.

علاوه بر این، اندیشة مرگ و نیستی، چشم بستن از هستی، جدایی از کسانی که به آنان دلبستگی داریم، انسان را رنج می دهد و سبب اضطراب می شود، اما ایمان به خدا و باور قلبی در نهاد آدمی مقاومت ایجاد می کند و تلخی ها را قابل تحمل می گرداند. فرد با ایمان می داند که هر چیزی در جهان حساب معینی دارد و اگر واکنش در برابر سختی ها و کمبودها مطلوب باشد، به نحو احسن از سوی خداوند متعال جبران می شود. انسان مؤمن در دوران کهولت نگرانی و اضطراب خویش از مرگ را با کوشش در کارهای نیک که در زبان دین «عمل صالح» نامیده می شود، برطرف می سازد و از نزدیک شدن مرگ دچار اضطراب نمی شود.

روان شناسان بزرگی چون «اریک فروم»، «ویلیام جیمز» و دیگران هم به این حقیقت اشاره کرده و ایمان به خدا را اساس آرامش و سلامت روان دانسته اند.

توسعه شهرنشینی به همراه بسیاری از دغدغه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در سده های اخیر سلامت روان جوامع را تحت تاثیر قرار داده است؛ این مهم که با برخی از مصادیق نظیر پرخشاگری و خشونت بروز می یابد؛ به عقیده بسیاری از کارشناسان سلامت در درازمدت منجر به آسیب های روحی و روانی متعددی می شود.

بر اساس پیش بینی سازمان جهانی بهداشت؛ اگر به منظور پیشگیری و درمان بسیاری از آسیب های اجتماعی اقدامات موثری انجام نگیرد؛ اختلالات روانی تا سال ۲۰۳۰ میلادی رایج ترین بیماری در جهان می شود.سازمان جهانی بهداشت نیز در این رابطه پیش بینی کرده است؛ اگر به منظور پیشگیری و درمان بسیاری از آسیب های اجتماعی اقدامات موثری انجام نگیرد؛ اختلالات روانی تا سال ۲۰۳۰ میلادی رایج ترین بیماری در جهان می‌شود.

براساس اعلام این سازمان "سلامت روانی" به کیفیت زندگی از طریق شناسایی توانمندی های فردی و مشارکت و سازگاری با جامعه اشاره می کند؛ بنابراین اختلال در سلامت روان علاوه بر آسیب های فردی در سطح جامعه نیز روابط اجتماعی، سازگاری، وحدت و انسجام و... را تحت تاثیر قرار می دهد.

به اعتقاد شماری از روانشناسان باورهای دینی و مذهبی نقشی حیاتی در ارتقاء این سلامت ایفا می کند؛ به عبارت دیگر این باور که با عنوان ایمان به یک منبع بیرونی جهت دستیابی به آرامش شناخته می شود، موجب تخلیه بسیاری از انرژی های است.

"مهدی عسگری پور" یک کارشناس ارشد مشاوره گفت: فطرت آدمی همواره خواستار اتصال به یک منبع بیرونی برای هدایت است؛ این تکیه گاه که از آسیب های روحی و روانی متعددی پیشگیری می کند؛ به طور حتم بر سلامت روان تاثیرگذار است.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر عدم باور به این منبع بیرونی آدمی را به سمت بسیاری از آسیب های اجتماعی سوق می دهد و بر این اساس باید گفت؛ اعتقادات دینی و مذهبی سلامت روان را ارتقاء می بخشد.

عسگری پور خودکشی را به عنوان یک مصداق در این زمینه معرفی کرد و افزود: عدم اعتقاد به خالق در بسیاری از مواقع آدمی را به ناامیدی می رساند و این ناامیدی موجب بسیاری از آسیب های اجتماعی نظیر خودکشی، اعتیاد به مواد دخانی و... می شود.

این کارشناس ارشد مشاوره تصریح کرد: در بسیاری از جلسات مشاوره نیز به منظور رفع این آسیب ها از ارتقاء اعتقادات و باورهای دینی استفاده می شود.

وی در ادامه با اشاره به مفهوم سلامت روان اظهار داشت: بهره مندی از آموزه های خانوادگی، آموزش و پرورش، آموزش عالی و به طور کل جامعه همگام با قوانین و مقررات و همچنین باورهای جامعه به سلامت روان اشاره میکند.

این روان شناس یادآور شد: به عبارت دیگر دوری از ناهنجاری های اجتماعی بر اساس آموزه های دوران جامعه پذیری با عنوان سلامت روان شناخته می شود.

به عقیده عسگری پور، ناهنجاری‌های اجتماعی نیز که در سطوح فردی و اجتماعی نظیر بیماری های روانی (اسکیزوفرنی و...) بروز می کند؛ حاکی از فقدان سلامت روانی جامعه است که با ارتقاء باورهای دینی و مذهبی کاهش می یابد.

باورهای دینی اضطراب درونی را کاهش می دهد

"حسین نصیری رازی" یکی دیگر از کارشناسان ارشد مشاوره نیز در این رابطه می گوید: باور (ایمان) بر اساس یک اعتقاد قلبی مستحکم که بر اعمال و رفتار انسان اثرگذار است؛ تعریف می شود.

وی افزود: این باور برای دین اعتقادات و راه و روشی برای انجام مناسک دینی را در برمی گیرد؛ که گفت وگو و راز و نیاز با خداوند، توسل، توکل و... از جمله این روش ها به شمار می رود.

این مشاور ادامه داد: بهره مندی از این باور که در حقیقت یک رویارویی عاطفی در برابر محرکات بیرونی محسوب می شود؛ انرژی درونی را تخلیه می کند.

وی با اشاره به سلامت روانی عنوان کرد: تخلیه این انرژی به تدریج سبب رفع اضطراب و دستابی به آرامشی درونی است؛ این مهم که یکی از مولفه های سلامت محسوب می شود؛ با گذشت زمان سلامت روان فرد را تامین می کند.